موفقیت زنان از نگاه قرآن
این مطلب در تاریخ 27 فروردین 1394 در سایت تبیان منتشر شده است. (+)
قرآن کریم برخلاف افراد مدعی «تساوی حقوق زن و مرد» برای زنان جایگاهی را ترسیم میکند که موقعیتی والاتر از جایگاه بسیاری از مردان دارد. جایگاهی که زن را به عنوان الگویی نه تنها برای زنان که برای همه افراد جامعه معرفی میکند.
زنی که پا را از حیطه زنانه فراتر گذاشته و به اشتغالاتی مانند بنایی یا رانندگی کامیون روی آورده که تناسبی با روح و جسم او ندارد. خانمی که با سختیهای زیاد و کمبودهای فراوان زندگی شخصی و خانوادگیاش موفق به کسب بهترین درجات علمی شده است. خانم دیگری با نبوغ خود توانسته کارگاه خود را توسعه دهد و ریاست مجموعه بزرگی را به عهده دارد که کارگران و کارمندان فراوانی زیر نظر او به فعالیت اشتغال دارند. خانمی که به عنوان اولین زن موفق به سفر به ماه شده یا خود را به عنوان کاندید سفر به مریخ معرفی کرده است.
اگر اندکی بیشتر بیندیشیم نمونههای دیگری از این دست را خواهیم یافت؛ نمونههایی که شاید دل بسیاری از خانمها را برده و در میان مردم به عنوان ارزشهایی که موقعیت ممتازی به زن میبخشد از آنها یاد میشود. در حدی که ارزش آن را مییابد که دوربینهای تلویزیونی روی چهره او زوم کنند و هنر او را به رخ سایرین بکشند.
اینها به ارزشهایی تبدیل شدهاند که فاصله ما را از ارزشهای دینی و حقیقی بیشتر میکنند. وقتی یک خانم از نداشتن یک شغل درآمدزا خود را عقبتر از سایرین میداند، وقتی داشتن درآمد مستقل از شوهر را لازمه زندگی مشترک میداند! وقتی همه سعی خود را به کار میگیرد تا مدرک تحصیلی خود را ارتقا دهد، وقتی ثروت و موقعیت ممتاز اجتماعی ملاک مهمی برای او در انتخاب همسر میشود، وقتی زیبایی یک خانم، بر ارزش و میزان توجه به او میافزاید، همگی نشان از این دور شدن است.
قرآن چه میگوید؟
قرآن کریم در مسیری متفاوت از مسیر جامعه امروز ملاکهای متفاوتی را در معرفی زن نمونه به کار گرفته است؛ بدون اینکه به مدرک تحصیلی توجهی داشته باشد، بیآنکه نظری به میزان دارایی آن زنان داشته باشد، بدون اینکه موقعیت اجتماعی آنان را موجب امتیاز آنها بداند یا اینکه آنها را صاحب فن و هنری مردانه معرفی کند، از آنها به نیکی یاد نموده است. زنانی مانند آسیه همسر فرعون،[1] مریم دختر عمران،[2] ساره همسر ابراهیم نبی.
در بلندی مقام این بانوان همین بس که فرشتگان الهی را میدیدند و با آنها گفتگو میکردند؛ همانگونه که مریم سلام الله علیها فرشتگان را میدید و با آنها سخن میگفت و از فرمانشان اطاعت میکرد. دیدن فرشته خداوند توسط همسر حضرت ابراهیم علیه السلام نیز نمونه دیگری از این دست است؛ زمانی که فرشتگان به محضر حضرت ابراهیم آمدند و در زمان پیری به او مژده آمدن اسحاق را دادند. این در حالی بود که همسر حضرت ابراهیم آنها را میدید و از این سخنشان خندید و با آنها در مورد پیری همسرش سخن گفت.
مسلماً امتیاز این زنان نسبت به زنان روزگارشان و حتی زنان دیگر، نه زیبایی بوده نه ثروت نه مدرک تحصیلی و نه یک شغل درآمدزا. این را همگی بر آن واقفیم. اینکه کدام ارزشها ملاک برتری این زنان شده را نیز همه میدانند.
تا ز انفاس خدا در ندمد روح الله
مریمان شکرستان نشوند آبستن[3]
حتی موقعیتهای اجتماعی هم سبب برتری زنان شمرده نمیشود؛ چراکه خداوند به زنان پیامبر صلی الله علیه واله که موقعیت ممتازی در جامعه داشتند فرمود که بهتر از آنها نیز زنانی هستند.[4]
فراموش نکنیم که این بانوان، تنها الگویی برای زنان نیستند، بلکه خداوند آنها را الگویی برای همه مردم معرفی کرده است. به عبارت دیگر؛ افرادی که به دنبال احقاق حقوق از دست رفته زنان هستند و دم از تساوی حقوق مرد و زن میزنند، راه را به اشتباه نروند. قرآن مسیری را نشان میدهد که زن میتواند در موقعیتی برتر و قابل طرح به عنوان الگو برای مردان نیز قرار گیرد.
اینکه ملاکهای ارزشی قرآن با ملاکهای ارزشی مطرح در جامعه امروز چه مقدار تفاوت دارد را به قضاوت شما واگذار میکنیم. اما فراموش نکنیم که همرنگی جماعت، دلیل خوب و قابل توجیهی نیست.